Aan het begin van de vorige eeuw was het particuliere initiatief dat via de stichting van woningbouwverenigingen iets deed aan de woningnood die toen erg acuut was. Toen pas kwam de wetgever met de Woningwet (1901) die regels gaf voor woningen voor met name het armere deel van de bevolking.

Na de Tweede Wereldoorlog was er onder meer door de verwoesting als gevolg van de bombardementen ook een groot tekort aan woningen. De wederopbouw werd voortvarend aangepakt. Overal in het land ontstonden nieuwe wijken. Vlaardingen hoorde bij de snelst groeiende gemeenten van ons land. Mensen als Teun de Bruijn, wethouder voor de PvdA en H.K. van Minnen (CHU) waren verantwoordelijk voor wijken als de Indische Buurt, de Westwijk en Babberspolder. Er werd een begin gemaakt met de ontwikkeling van Holy, waar Bas Goudriaan (PvdA) later verantwoordelijk voor was.

Wij kunnen nu stellen dat de naoorlogse bouw in het algemeen weinig kwaliteit had. De woningen die vaak met prefab bouw van de grond werden getild verkeerden al snel een slechte staat. Het gevolg is dat veel van die woningen nu zijn gesloopt. Vooral als gevolg van de energie eisen die tegenwoordig veel hoger zijn.

Wat wel moet worden gezegd is dat de stedenbouwkundige kwaliteit van de vooroorlogse wijken veel beter was dan de wijken die nu worden ontwikkeld. De wijken hadden meer groen en een minder hoge bebouwingsdichtheid.

Als gevolg van wanbeleid van de overheid dat zich heeft vertaald in verminderde aandacht voor volkshuisvesting, zitten wij nu weer met een groot tekort aan woningen. Hoe is het mogelijk dat een Ministerie van Volkshuisvesting werd opgeheven en ondergebracht bij Binnenlandse Zaken en dat de verantwoordelijke minister (Stef Blok) daar trots op was.

In Vlaardingen moeten nu ook snel woningen worden gebouwd. Het is even goed gegaan met het Actieplan Wonen toen Hans Versluijs (PvdA) daar verantwoordelijk voor was, al had de ontwikkeling van de woningen aan de Hoflaan wel wat voortvarender gekund.

Nu is het huilen met de pet op.

Locaties genoeg. Dus je zou zeggen: ‘Er kan snel gebouwd worden.’ Ik weet ook wel dat dit niet zo makkelijk gaat. Bestemmingsplannen, omgevingsvergunningen, fijnstof, geluidsoverlast van bedrijven, bezwaren van omwonenden, … Kortom: ruimtelijke ordening-regels zorgen voor vertraging of gooien vaak roet in het eten. Nu komt daar nog bij de moeilijke toelevering van bouwmaterialen en een tekort aan bouwpersoneel waardoor de bouw ook vertraging oploopt.

Een goed ambtelijk apparaat zou dat voor een groot deel kunnen voorkomen als er maar (tijdig) geanticipeerd wordt. Procedures parallel laten lopen en niet op elkaar gaan zitten wachten. De grote woningbehoefte vraagt om enige creativiteit van ambtenaren.

Geen verspilling van de woningvoorraad en andere ruimten die voor bijvoorbeeld culturele doelen kunnen worden gebruikt. Daar wil ik het in dit artikel over hebben.

Als er binnenstedelijk gebouwd wordt - en dat is meestal het geval - moeten woningen of panden worden gesloopt. Bewoners worden te snel geherhuisvest. De woningen of panden staan dan lang leeg. Soms wel jaren. Als nu de herhuisvesting en sloop plaats vindt kort voor de start van de nieuwbouw, dan hebben woningen nog lang een woonfunctie. Dat scheelt een slok op een borrel. Een voorbeeld (maar ik kan er meerdere noemen) is de woningen boven de winkels aan de Floris de Vijfdelaan. Die woningen waren nog goed bewoonbaar en hadden tot het begin van de nieuwbouw nog bewoond kunnen worden. Nu ging daar al geruime tijd vóór aanvang van het project de sloopkogel in.

De druk op de woningmarkt is zo groot omdat Vlaardingen meer dan de meeste andere gemeenten ook Oost-Europese arbeidsmigranten, al dan niet tijdelijk, moet huisvesten.

Dit vergt een ander beleid van bestuurders en ambtenaren. Zij moeten bepalen wanneer met sloop en herhuisvesting wordt begonnen. Niet de directeuren van woningbouwverenigingen of ontwikkelaars.

Ik hoop dat de gemeenteraadsverkiezingen van woensdag 16 maart volgend jaar een college oplevert dat ten aanzien van de volkshuisvesting meer voortvarendheid optreedt dan het huidige en dat ook de ambtenaren in beweging weet te brengen.

Tekst
Jules Peppelaar

Fotografie
Peter Joore