Het uitgeleefde en behoorlijk vervallen pand stond meer dan een halve eeuw leeg, maar verdiende volgens initiatiefnemer van de uitgebreide restauratie-transformatie-verduurzaming, de Vlaardinger Jan Joanknecht, zijn zoon Niek en twee andere partners, een tweede leven.

De opening wordt opgeluisterd en gevolgd door een tentoonstelling, onder de titel Breeklijn, met werk van vier beeldend kunstenaars, te weten Johannes Steendam, Frans de Winter, Fenneke Hordijk en Henk de Vries.

Het pand van de Visscherij Maatschappij Vlaardingen werd oorspronkelijk gebruikt om haring schoon te maken en in vaten te doen. Daarnaast werden hier de netten schoongemaakt en gedroogd. Dit visserij gerelateerde gebruik van het pand vormde het conceptuele uitgangspunt voor architect Niek Joanknecht, die niet alleen als mede-investeerder betrokken was bij het project, maar ook als architect.

Niek Joanknecht: “De transformatie van De Visfabriek vormt wellicht de aanzet om dit hele havengebied nieuw leven in te blazen. Met het nabijgelegen voormalige Unileverterrein kan hier een flinke boost gegeven worden voor een totale gebiedsontwikkeling.”

Tentoonstelling Breeklijn
Zoals gezegd vormt een tentoonstelling van vier beeldend kunstenaars één van de openingsactiviteiten, die moet laten zien hoe mooi dit monumentale pand is geworden door de ingrijpende restauratie/transformatie/verduurzaming. Hun werk sluit op verschillende manieren aan bij het oorspronkelijk visserij gerelateerde gebruik van het pand en het daarmee samenhangende conceptuele uitgangspunt voor architect Niek Joanknecht, die daarover zegt:

“De basis wordt gevormd door het idee dat vissers het noorden nodig hebben om huiswaarts te keren. Dat gegeven, het noordwaarts gerichte, hebben we centraal geplaatst in het pand. Deze kern wordt gesymboliseerd door een boom met daarboven een daglichtschepping in het dak die zicht biedt op de lucht.

Daarnaast zijn er nog allerlei andere, kleinere referenties naar het concept, zoals een dun stalen lijntje dat verwijst naar de rimpelingen in het water als je er een steentje ingooit. Het dak van het poortgebouw is gemaakt van glasvezelversterkt kunststof met een groenachtige, turquoise-achtige kleur die verwijst naar water.

De trap zelf heeft metalen roosters, die refereren aan de bunroosters op de vissersschepen en draait om een wand heen die wordt bekleed met aluminium, die het daglicht reflecteert dat van boven komt via het daklicht. Dat gaat weer heel erg over de reflectie van het licht op het water. In feite vertelt heel het ontwerp het verhaal van water en land en de relaties daartussen.”

Over de kunstenaars
Frans de Winter (1977) studeerde aanvankelijk schilderkunst aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag en het Frank Mohr Instituut te Groningen, maar ontwikkelde zich gaandeweg tot een sculpturist/beeldhouwer pur sang.

“Hij raakte geïnspireerd door performance en dans, wat resulteerde in sculpturen met correcte anatomische menselijke vormen en verhoudingen. In zijn laatste beelden heeft hij menselijke verhoudingen losgelaten en legt hij inhoudelijk de focus op de mens als soort. Hoe die zich gedraagt en verhoudt tot de wereld waarin die leeft.”

Zijn werk in de openbare ruimte is onder andere te zien in Vlaardingen, aan de nabijgelegen Westhavenkade. Hij exposeerde in binnen- en buitenland, waaronder in België, Frankrijk en Italië.

Johannes Steendam (1973) maakt werken die zich verhouden tot tijd, de natuur en het landschap. Met ‘zijn’ medium, gebruikte motorolie, creëert hij werken, zogenaamde Oilfields, waarin beweging, snelheid, tijd en transformatie voorop staan.

“Door het gebruik van deze eigenschappen, zoals de vloeibaarheid, ontstaan er wazige, diffuse maar ook monumentale esthetische beelden.”

Behalve als beeldend kunstenaar is Johannes Steendam eigenaar en curator van Neck of the Woods Gallery/Artspace Vlaardingen. Zijn werk was te zien in binnen- en buitenland en bevindt zich in diverse (privé)collecties, waaronder Joep van Lieshout, Rotterdam, Oscar van Gelderen Amsterdam, Steurgebouw, Rotterdam, Museum Belvedere, Heerenveen.

Henk de Vries (1950) beleefde volgens eigen zeggen een sprookjesjeugd in de Fryske Wâlden, volgde een opleiding tot plateelschilder bij Tichelaar Makkum en voltooide de Akademie Vredeman de Vries te Leeuwarden. Hij exposeerde in Nederland, België, Duitsland en Denemarken, ontving meerdere stipendia en verkocht werk aan Rijk, Provincie, Fries Museum, Museum Belvédère, Museum Waterland, Bank of London en Havenbedrijf Rotterdam. Zijn werk reflecteert z’n bijna levenslange verbinding met de Wadden, dat hij in zijn atelier in Holwert, al decennialang verbeeldt.

“Door zijn werk stroomt het water en huilt de wind. Je ruikt het zilte van de zee, de ziet de gele schuimkoppen en waant je op de Wadden. Alle zintuigen worden bediend, terwijl er toch alleen olieverf, kwasten en doek zijn gebruikt.”

Fenneke Hordijk is beeldend kunstenaar, filosoof en tekenaar. Fenneke tekent de huid, de mens en de stad. Verhalen uit haar eigen geschiedenis, zoals bijvoorbeeld die van haar vader, bepalen vaak het thema.

Ze woont en werkt in Rotterdam en is tevens de conceptueel bedenker van de Taaltuin in Spangen. Fenneke werk seriematig. In haar methodiek gaat het bij Fenneke met een proces van proberen zonder een van te voren opgezet plan. Er komt vanzelf een richting die de series gaan bepalen.

Ze deed naast de Willem de Kooning academie verschillende opleidingen, onder andere een Master Cultuurwetenschappen.

Informatie
De officiële opening (voor genodigden) van De Visfabriek vindt plaats op donderdag 5 juni. De tentoonstelling is publiek toegankelijk op donderdag 5 juni van 11 tot 14 uur; op zaterdag 7 en zaterdag 14 juni van 11 tot 14 uur. Daarna op afspraak.

De tentoonstelling wordt gecureerd door Galerie Har Hensgens Vlaardingen en Neck of the Woods Vlaardingen, naar een idee van Pieter de Vries.