Techniek is ooit bedoeld als verlengstuk van de mens. We leven in een tijd waarin techniek steeds meer ons leven bepaalt. Onze smartphone, laptop en slimme apparaten lijken soms belangrijker dan de mensen om ons heen. In het boek ‘Mens en machine’ onderzoekt journalist en historicus Roderick Nieuwenhuis hoe deze ontwikkeling onze manier van leven, denken en voelen beïnvloedt.
Mens en machine is een boek dat laat zien hoe diep techniek in ons leven is doorgedrongen. Nieuwenhuis beschrijft de eerste machinedenkers uit de vroege zestiende eeuw, de industriële revolutie en aan het eind van het boek de tegenwoordige tijd en hoe de opmars van de machine in de afgelopen eeuwen door de mens is beoordeeld.
Het boek bevat een combinatie van persoonlijke verhalen en grote vragen. Het begint bij iets herkenbaars: de smartphone die we bijna altijd bij ons dragen. Nieuwenhuis vertelt open over zijn eigen worstelingen met slapeloosheid en stress, en koppelt die aan bredere thema’s als aandacht, lichamelijkheid en controle. Hij schrijft alsof hij met de lezer in gesprek is, en doet dat op een begrijpelijke manier, want moeilijke termen worden uitgelegd. Nieuwenhuis maakt gebruik van veel culturele uitingen die in de afgelopen vierhonderd jaar door schrijvers, filosofen en kunstenaars over de machine zijn gemaakt.
Het doel van dit boek is antwoord te krijgen op de vraag: “Komt de machine ons helpen of gebruikt de machine óns?” Wij moeten namelijk de techniek de baas blijven. Nieuwenhuis stelt vooral vragen en laat het aan de lezer om er zelf over na te denken. Hoewel het boek toegankelijk is geschreven, zal het voor de lezers spijtig en onbevredigend zijn op al die gestelde vragen geen inhoudelijke antwoorden te krijgen.
Roderick Nieuwenhuis (1982) studeerde geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en werkte als journalist voor onder andere ‘NRC’, ‘De Groene Amsterdammer’, en ‘The Times Literary Supplement’. In 2022 verscheen van zijn hand ‘Een simpel leven. Waarom ons verlangen naar eenvoud complexer is dan we denken’.
Mens en machine is op 13 mei 2025 verschenen bij Uitgeverij Ambo|Anthos. Het boek telt 309 pagina’s, plus een dankwoord en de geraadpleegde bronnen. Het kost € 23,99. ISBN: 9789026365263.
Illustraties
1. Omslag van het boek
2. Auteursfoto (© foto van de uitgever
Recensie
Wies Groeneveld
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl
Dit is een bijdrage van het recensiecollectief. Lijkt het je leuk om ook een boek te bespreken voor De Vlaardinger (en straks ook voor De Schiedammer Online)? Elk genre is welkom. Mail je recensie dan naar Hans Vrugt, eindredacteur van het collectief: hansvrugt@planet.nl