boek-skyline-vlaardingen

'Een Uitgelezen kans'

De Adriatische Zee – Robert D. Kaplan

Een geopolitieke reis door Zuidoost-Europa en het belang van het gebied voor de rest van Europa

In ‘De Adriatische Zee’ legt de Amerikaanse schrijver Robert D. Kaplan het belang bloot van de landen rond de Adriatische Zee voor de rest van Europa. Hiervoor reist hij van Italiaanse steden zoals Rimini, Ravenna, Venetië en Triëst naar Slovenië, Kroatië, Montenegro, Albanië en Griekenland. Kaplan ontdekt dat ´oost en west elkaar ontmoeten´ in deze landen rond de Adriatische Zee, het knooppunt van culturen, talen, ideeën en handel.

De Adriatische Zee – Robert D. Kaplan

Kaplan bezoekt voor zijn boek onder andere Ravenna, de stad die na de val van Rome het politiek-culturele centrum van Italië werd. Hij gaat naar de basiliek van Sant´Apollinare in Classe, een belangrijk monument in de Byzantijnse kunst in de nabijheid van Ravenna. De bouw van de Sant’Apollinare begon tijdens de ambtstermijn van bisschop Ursicinus (533-536), op de plek van een begraafplaats uit de Romeinse tijd. De basiliek wordt op de Werelderfgoedlijst van UNESCO omschreven als ´een voortreffelijk voorbeeld van de vroege christelijke basilieken

met zijn simpel ontwerp en het gebruik van ruimte en overdadige decoratie.´ In de Sant’Apollinare wordt Kaplan gegrepen door wat hij omschrijft als ´in elkaar overvloeiende geografie en geopolitiek van Europa, Noord-Afrika en de Levant waaruit dit kunstwerk is voortgekomen: kunst die zijn oorsprong heeft in het Oosten en in het Westen tot expressie kwam.´ Volgens de schrijver openbaart het begrip Europa zich in Ravenna zowel in politiek als esthetisch opzicht. Ravenna staat in zijn ogen ook voor verandering en is daarom ´een perfect decor voor het opdringende China en de verzwakking van Amerika in het mediterrane gebied, omdat China niet alleen havens in Italië en Griekenland ontwikkelt, maar ook een regionale commerciële kolos wordt.´

De schrijver reist verder naar het zuiden via Slovenië, Kroatië en Montenegro naar Albanië. Hij zegt het volgende over wat men moet beseffen om een beeld te krijgen van het belang van die regio: ´Voor de kust van Kroatië zit aardgas, China wil van Triëst de poort tot Europa maken, de plek waar zijn noordelijke en zuidelijke zijderoute elkaar ontmoeten en 40% van het vastgoed van Montenegro is in handen van Russen, wat echt geen toeval kan zijn. Rusland wil daar immers al lang een stek. De NAVO heeft dat in de gaten en rijft daarom de ene na de andere staat binnen in het bondgenootschap, inclusief Kroatië, Montenegro en Albanië. Het zijn dus niet alleen de oude culturen die elkaar in de Adriatische Zee ontmoeten.´

In ´De Adriatische Zee´, een geopolitieke reis door Zuidoost-Europa, combineert Robert D. Kaplan zijn historische visie met een analyse van de culturele en geopolitieke situatie, toont hij het belang van het gebied voor de rest van Europa en ontdekt hij dat juist hier de grenzen tussen Oost en West lijken te vervagen. Hij gaat op zoek naar wat de toekomst van Europa is, verdiept zich in de vluchtelingencrisis, de strijd om fossiele brandstoffen en de terugkeer van de regio als internationaal handelscentrum. Daarmee schetst hij niet alleen de terugkeer van Zuidoost-Europa als internationaal handelscentrum, maar biedt hij ook een indringende kijk op de toekomst van Europa en zijn betrekkingen met China en Rusland. Kaplan relativeert zijn kijk op de toekomst als volgt: ´Ik bied alleen algemene contouren en alternatieve scenario´s voor Europa in de verdere eenentwintigste eeuw, maar ik kijk niet verder. Het gaat erom ons altijd bewust te zijn van het verleden, want het heden zelf levert geen enkele context. Het plaatsen van het heden naast het verleden kan een venster openen, hoe klein en scheef ook, naar de toekomst.´

Robert D. Kaplan (Amerika, 1952) schreef meer dan twintig boeken over buitenlandse politiek en reizen, waaronder ´Moesson´ en ´Balkanschimmen´, waarvan wereldwijd vertalingen zijn verschenen. Hij is voorzitter van de afdeling Geopolitiek bij het Foreign Policy Research Institute en Senior Advisor bij Eurasia Group. Hij werd twee keer opgenomen in de Top 100 Global thinkers van Foreign Policy.

‘De Adriatische Zee´ is in maart 2022 verschenen bij Uitgeverij Unieboek|Het Spectrum bv, Amsterdam. Het boek telt 416 pagina’s en kost € 29,99. Oorspronkelijke titel ´Adriatic´. Vertaling: Conny Sykora. ´De Adriatische Zee´ is ook verschenen als e-book.

Recensie
Margriet Kleijn

Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl

25-08-2022

Waardering

1 haring - net zo (on)aantrekkelijk als een bedorven haring
2 haringen - alleen in de uitverkoop de moeite waard
3 haringen - kan ermee door als tussendoortje
4 haringen - goede kwaliteit, een stevige aanrader
5 haringen - behoort tot de beste vangst van dit jaar

hele haring hele haring hele haring hele haring hele haring